مفهوم ناب (Lean / Lean Management) در بسیاری از جنبه‌های تولید، عملیات، نگهداشت و به طور کلی هر فرایندی کاربرد دارد. همانطور که شاید از نام این مفهوم پیدا باشد، هدف آن تمایل به ناب‌گرایی و حذف بخش‌های غیرضروری فعالیت‌های معمول شما است. نتیجه این فلسفه برنامه‌ای مقرون به صرفه‌تر بدون فدا کردن کیفیت است.
فهرست مطالب
نگهداری و تعمیرات ناب چیست؟
نگهداری و تعمیرات ناب استراتژیای است که هدف آن کاهش ضایعات و ناکارآمدیها در مدیریت داراییهای فیزیکی است. این استراتژی متکی بر کاربرد روششناسی ناب (Lean) در حوزه نگهداشت داراییهای فیزیکی است.
هرچند خیلی از تولیدکنندگان بیشتر بر روی بهینهسازی تولید با استفاده از اصول ناب تمرکز میکنند اما اصول ناب قطعاً در نگهداری و تعمیرات اهمیت بیشتری نسبت به تولید دارد. زیرا اغلب حوزهٔ نگهداشت تجهیزات و داراییهای فیزیکی پاشنهٔ آشیل کارخانههای تولیدی است و هزینههای آن تا ۴۰ درصد از کل هزینههای تولید را دربرمیگیرد.
اتلاف‌ها و ناکارآمدیها در نگهداری و تعمیرات به دلیل انبوهی از اقدامات ناکارآمد مانند موارد زیر رخ می‌دهد:
- نگهداشت افراطی و بیش از حد
- حمل و نقل غیرضروری قطعات
- رفت‌وبر‌گشت‌ها به دفتر مرکزی پس از هر کار برای دریافت دستورکارهای جدید
- اتلاف وقت در جستجوی ابزار و قطعات جایگزین
- انباشته شدن دستورکارها به دلیل مدیریت ضعیف موجودی‌ها
- تعویض زودرس قطعات گران‌قیمت
- تأخیر و خرابی ناشی از پردازش کند یا پردازش بیش از حد
- صرف هزینههای اضافی برای اصلاح خطاهای سرویس و تعمیر نواقص
شاخصهای مهم در ارزیابی اثرات یک برنامه نگهداری و تعمیرات ناب
ساعات خاموشیهای غیرمترقبه (برنامهریزینشده)
این شاخص که به عنوان خرابی تجهیزات نیز شناخته میشود، میزان بهره‌وری از دست رفته در یک ماه را برای شما مشخص می‌سازد. این شاخص مربوط به توقف‌های غیرمنتظره تجهیزات است و شامل خاموشیهای برنامه‌ریزی‌شده و ضروری از قبل مشخص‌شده نمی‌شود.
هزینه خاموشیهای غیرمترقبه
مشابه شاخص قبل، هزینه خاموشیهای غیرمترقبه کاملا مرتبط با بحث اتلاف‌ها در حوزهٔ بهره‌وری است. بیان این شاخص به ریال – دلار فهم بهتری را از تاثیر خاموشیهای بدون‌برنامه بر کاهش ارزش تولید فراهم می‌کند.
هزینههای نیروی کار در برنامهریزی و زمانبندی
برنامهریزی و زمانبندی فعالیت ها همیشه بخشی از فرایند نگهداری و تعمیرات است. نحیف کردن این برنامه‌ها با به حداقل رساندن فعالیت‌های برنامه‌مند و زمانمند و انجام درست کارها با زمانبندی دقیق، باعث خلق ارزش میشود. زیرا نه تنها زمان صرف شده برای نگهداری و تعمیرات به حداکثر می‌رسد، بلکه نیاز به هر گونه کار مجدد را نیز از بین برده میشود.
هزینههای نیروی کار در تست و آزمایش
مشابه برنامهریزی و زمانبندی، انجام تست‌های روتین و معمول در برخی از روش‌های نگهداری و تعمیرات ضروری است. با اتخاذ رویکردی ناب در نگهداشت، هدف شما برنامهریزی و خلق نظمی کارآمد برای روش‌های آزمایش و تست به منظور حذف اتلاف‌های این بخش خواهد بود.
هزینههای نیروی کار در نگهداری و تعمیرات زمانمند
شما به دنبال شاخص‌هایی هستید که وضعیت فعلی شما را با آنچه که قصد انجامش را داشتید را مقایسه کند. بررسی هزینههای تخصیص یافته به نگهداری و تعمیرات بابرنامه به شما ایده‌ای از هزینههای برنامهریزی شده شما می‌دهد.
هزینههای نیروی کار در تعمیرات برنامهریزی نشده
در نگهداری و تعمیرات بابرنامه، معمولاً هدف این است که کارهای برنامهریزی نشده خود را به حداقل برسانید. تعمیرات غیرمنتظره به معنای خرابی بیشتر و بهره‌وری کمتر است. کاهش این هزینهها نشانه خوبی است که رویکرد نگهداری و تعمیرات ناب شما نتیجه داده است.
هزینه مواد اولیهٔ تستها، نگهداشت و تعمیرات
پس از این که هزینههای نیروی کار را بررسی کردید، باید به سراغ شناسایی هزینههای مواد اولیه رفت. بخشی از این معیار مربوط به نحوه مدیریت موجودی است. شما باید با صرف هزینه‌ای مناسب در قطعات یدکی موجود خود تعادل برقرار کنید و در عین حال اطمینان حاصل کنید که می‌توانید وظایف خود را طبق برنامه انجام دهید.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب
در یک برنامه نگهداری و تعمیرات ناب چه مواردی را باید اندازه‌گیری کرد؟
بخش قبل نمونه‌هایی از شاخص‌هایی را ارائه می‌کرد که به ارزیابی اثرات یک برنامه نگهداشت ناب کمک می‌کردند. این شاخصهای ارزیابی، به شدت با اقداماتی که می‌خواهید در حین اجرای مسیر استراتژی خود پیگیری کنید، مرتبط هستند. و به این حوزه‌ها به عنوان شاخصهای بلندمدت عملکرد خود فکر کنید.
مقایسهٔ تعمیرات برنامهریزی شده با تعمیرات غیرمترقبه
یکی از انگیزه‌های اصلی رویکرد ناب، به حداقل رساندن هرگونه کار بدون برنامه است. در طول برنامه شما، راه‌های مختلفی برای تعیین کمیت این مقدار وجود دارد. می‌توانید درصد دستورکارهای صادرشده برای نت بابرنامهٔ خود را با تعداد کل دستورکارها مقایسه کنید. افزایش این درصد نشان‌دهندهٔ این است که کنترل برنامه خود را در دست گرفته‌اید. همچنین می‌توانید بهترین زمان برای خاموش کردن تجهیزات خود را برای تعمیرات آنها مدیریت کنید.
راه دیگر در مقایسه تعداد تعمیرات برنامه‌ریزی‌شده و کل لیست فعالیت‌ها، نگاه کردن به زمان اختصاص‌داده‌شده به اقدام‌ها است. مانند دستورکارها در این بحث هم شما خواهان این هستید که بیشتر کل زمان کار خود را به تعمیرات برنامهریزی شده اختصاص دهید. توجه داشته باشید که ممکن است هنوز هم در بخشی از زمان خود درگیر هرگونه از اقدامات نگهداری و تعمیرات بدون برنامه و غیرمترقبه شوید؛ اما هدف عملی این است که حدود ۸۰ درصد از زمان کار اختصاص داده شده به کارهای برنامهریزی شده باشد.
بررسی و ارزیابی آموزش‌ها
فلسفه نگهداری و تعمیرات ناب، مبتنی بر ترویج فرهنگی است که در آن تیم‌های مختلف درگیر کار شوند تا انجام کارها به صورت کارآمدتری دنبال شود. ارزیابی ساعات آموزش و تمرین کارکنان ممکن است اولین چیزی نباشد که هنگام صحبت کردن دربارهٔ فرهنگ ناب به ذهن افراد خطور کند، اما با این حال، با افزایش این شاخص، توانایی تیم نگهداری و تعمیرات شما نیز برای تمرکز بر کارهای پیچیده‌تر نیز افزایش می‌یابد.
شما می توانید با کمی‌سازی مدت زمانی که تیم نگهداری و تعمیرات برای آموزش اپراتورها و نت پیشگیرانه صرف می‌کند، پیشرفت آموزش را دنبال کنید و بر روی آن نظارت داشته باشید. با فزایش تجربهٔ نیروها، کارگران هم می‌توانند در انجام آزمایش‌ها و و تست‌های معموا نگهداری و تعمیرات شرکت کنند. با پیگری آموزش‌ها یک تیم عملیاتی‌تر خواهید داشت که هم توانایی شما را برای افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات بیشتر می‌کند و همچنین باعث ترویج فرهنگ بهبود مستمر میشود.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل انتخاب استراتژی مناسب نگهداری و تعمیرات
مدیریت خاموشی‌ها و توقف‌ها
به نظر فهم علت خاموشی‌ها و تلاش برای رفع آنها ساده و آسان است. اما در سناریوهای عملی و به ویژه خاموشیهای بی‌برنامه، که همه به دنبال جلوگیری از وقوع آنها هستند، کاری دشوار است که در قدم اول به این فهم این موضوع نیاز دارد که تمایز بین خاموشیهای برنامه‌ریزی‌شده و بدون برنامه باید در نحوه تعیین اقدامات شما منعکس شود. سپس باید روی هدفمند بودن زمان بیکاری تجهیزات خود تمرکز کنید و نه صرفاً روی مقدار آن.
یکی از راه‌های اینکه فهمید آیا زمان خاموشی تجهیز باعث خلق ارزش افزوده شده است یا خیر، محاسبهٔ زمان خاموشیهای تجهیزات به دلیل تعمیرات برنامهریزینشده است. هرچه درصد خاموشیهای بابرنامه بیشتر باشد نشان از این دارد که در جهت درستی حرکت کنید. علاوه بر این، می‌توانید معیار دیگری بر اساس هزینههای واقعی متحمل شده از محل توقف تولید در طول زمان خاموشی تجهیز را مشخص کنید. باید به دنبال این باشید که بخش عمده‌ای از هزینههای ناشی از توقف تولید یا تولیدِ ازدست‌رفته تولید به جای تعمیرات برنامهریزینشده و غیرمترقبه، ناشی از اقدامات برنامهریزی شده باشد. به این ترتیب، می‌توانید به زمان‌های خاموشی تجهیزات به جای اتلاف‌هایی هزینه‌زا به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری ارزش‌افزا نگاه کنید.
مدیریت موجودی‌ها
وجود قطعات یدکی مناسب در زمان مناسب برای اجرای وظایف نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه طبق برنامه حیاتی است. با انجام تجزیه و تحلیل مناسب، می توانید مشکلات مربوط به موجودی‌ها را بررسی کنید و یک گام به راهکار مشکلات نزدیک‌تر شوید.
یک نقطه خوب برای شروع این است که چه مقدار از خاموشی‌ها و توقف‌های شما به دلیل کمبود قطعات یدکی بوده است. علاوه بر این به این پرسش پاسخ دهید که عدم دسترسی به قطعه‌ای، چه تأثیری بر تولید خواهد داشت؟ به تجهیزات اصلی که برای عملیات شما حیاتی است فکر کنید. مشخص کنید اگر مثلاً یکی از اجزای مهم یک تجهیز حیاتی به طور ناگهانی خراب شود، تولید در هر ساعت با چه میزان زیان روبرو میشود؟ زمان تخمین سفارش‌گذاری از فروشنده و زمان تحویل قطعه چه قدر است؟ با در نظر گرفتن همه این متغیرها، کل هزینه انبار موجودی چقدر است؟ دانستن این شاخصه‌ها به شما ایده‌هایی برای نحوهٔ درست مدیریت موجودی با کم‌ترین میزان اتلاف را می‌دهد.
همچنین مدیریت کارآمد موجودی‌ها باعث پیگیری بهتر هزینه انبار قطعات جایگزین نیز میشود. این هزینهها شامل هزینههای نیروی کار کارکنان انبار، هزینههای حفاظت و نگهداری و هزینههای لازم برای فضای فیزیکی انبار می‌باشد. پس از جمع‌بندی این موارد، اکنون هر دو طرف معادله را دارید: تأثیر گم شدن یک قطعه و قیمت انبار کردن یک موجودی از آن. سپس می‌توانید آگاهانه تصمیم بگیرید که آیا نیاز به تهیه و نگهداری قطعهٔ یدکی دارید یا خیر.
برنامه نگهداری و تعمیرات ناب چگونه باعث کاهش هزینهها میشود؟
افزایش عمر داراییها
به یاد داشته باشید که در درجه اول برنامه نگهداشت ناب یک رویکرد در نگهداری و تعمیرات است و هدف آن تنها کاهش هزینهها نیست، بلکه مهمتر از آن، افزایش دسترسی‌پذیری و قابلیت اطمینان تجهیزات شما است.
حداکثرسازی ثمرهٔ تلاشهای نیروی کار
برنامه نگهداشت ناب می‌تواند ارزش کار و نیروی کار را آشکار سازد. در فلسفهٔ ناب زمان و تلاشی که توسط تیم‌های نگهداری و تعمیرات انجام میشود، بر وظایف و فعالیت‌هایی تمرکز دارد که منجر به خلق ارزش برای سازمان شوند. و این انتظار هست در برنامه نگهداشت ناب با معطوف کردن انرژی نیروی کار خود بر روی وظایف و کارهای مهم، هزینههای نیروی کار را کاهش دهید.
بهینهسازی قطعات یدکی و مواد اولیهٔ نگهداری و تعمیرات
هدف رویکرد ناب حتی‌الامکان وارد کردن منابع در یک سیستم به لحظه است. یک برنامه زمانی قابل اعتماد از فعالیت‌ها که به تیم‌ها اجازه دهد تا زودتر برای انجام کارهای محول‌شده آماده شوند و منابع را در لحظه بکار بگیرند. با این سیستم، تیم‌ها می‌توانند به شکلی موثر منابع را برای ذخیره مواد بسیار حیاتی تخصیص دهند.
برنامهریزی و زمانبندی کارآمد
بسیاری از کاهش هزینهها ار محل اجرای یک سیستم نگهداشت ناب ریشه در برنامهریزی و زمانبندی دارد. با اتخاذ یک رویکرد ناب در نگهداشت، تیم‌های نگهداری و تعمیرات می‌توانند در صورت وجود یک برنامهٔ کارآ و کارآمد، فعالیت‌ها را با کنترل و تمرکز بیشتری انجام دهند.
پیش‌نیازهای اجرای عملیات نگهداری و تعمیرات ناب
حرکت به سمت نگهداری و تعمیرات ناب تقریباً منجر به بازنگری‌های عمده یا جزئی در تمام جنبه‌های نگهداشت میشود. برای شروع، به ترکیبی از چندین سیستم، فرایند و فلسفه نیاز دارید که هسته اصلی نگهداری و تعمیرات ناب را تشکیل می‌دهند که می‌توانید بر اساس آن برنامهٔ نگهداشت ناب خود را بسازید.
پیش‌نیازهای اجرای عملیات نگهداری و تعمیرات ناب
۱. اتخاذ استراتژی نگهداری و تعمیرات کنش‌گرا
بسیاری از تولیدکنندگان برای کاهش هزینههای اولیه خود به یک استراتژی نگهداری منفعل و واکنشی متکی هستند. اما این استراتژی منفعلِ منسوخ اغلب حتی در بلندمدت پرهزینه‌تر از استراتژی‌های کنش‌گرای نگهداری و تعمیرات مثل نت پیشگیرانه و نت پیشبینانه است. به انتظار نشستن برای از خراب شدن داراییهای حیاتی سازمان قبل از تعمیر یا تعویض آنها، رویکردی ناکارآمد است که دقیقاً نگهداری و تعمیرات ناب سعی در حذف آن دارد.
در مقابل رویکرد منفعلانهٔ منتظر نشستن برای خرابی و سپس اقدام کردن، رویکرد فعالانه آن است که مشکل را قبل از اینکه فرصتی برای آشکار شدن کامل پیدا کند را یافت و آن را خنثی کرد و از بزرگ‌تر شدن مشکل جلوگیری نمود. با استراتژی‌هایی مانند نت پیشگیرانه و پیشبینانه، می‌توان خطر خرابی ناگهانی تجهیزات و تاخیر در تولید را کاهش داد. در استراتژی‌های کنش‌گرا تمرکز بر ایجاد برنامه‌های بهینه سرویس و تعویض قطعات معیوب است.
۲. استفاده از نرم افزار CMMS برای ساده کردن وظایف نگهداری و تعمیرات
سیستم نرم‌افزاری نگهداری و تعمیرات کامپیوتری یا همان CMMSها حداقل چیزی است که واحد نگهداشت برای بهبود کارایی در همه امور خود از مدیریت دستورکارها گرفته تا برنامه‌ریزی‌های کلی، برنامهریزی نگهداری و تعمیرات، مدیریت قطعات یدکی، بودجه‌بندی، مدیریت نیروی انسانی و موارد دیگر نیاز دارد.
سازمان‌های صنعتی بزرگی که به دنبال اجرای نگهداری و تعمیرات ناب هستند، اغلب مایلند نرم افزار CMMSای را برگزینند که بتوانند با سیستم جامع ERP موجود خود یکپارچه کنند. اتصال کارآمد سیستم CMMS و ERP در هر سازمانی بنیانی قوی برای مدیریت کارآمد داراییهای سازمانی (EAM) است.
۳. فهرست بروز موجودی داراییها
برخورداری از فهرست کاملاً بروز و دقیق از موجودی تمام داراییهای سازمان در اجرای یک برنامه نگهداشت ناب امری ضروری و لازم است. زیرا وجود چنین فهرستی در برنامهریزی و زمانبندی تعمیرات، فرایند‌های درخواست قطعات یدکی و تخصیص تیم‌های نگهداری و تعمیرات کاربرد و اهمیت فراوانی دارد.
حتی خرابی در یک سیستم فرعی جزئی گاهی ممکن است کل خط تولید را متوقف کند یا با مشکل مواجه سازد. تولیدکنندگان برای جلوگیری از این اتفاق به اتخاذ استراتژی نتی کنش‌گرایانه و کارآمد بر روی همه تجهیزات خود نیاز دارند.
۴. آموزش اپراتورها و مستقل ساختن آنها
نظارت‌های بیش از حد توسط مدیران نگهداری و تعمیرات اغلب منجر به کندی و ناکارآمدی سیستم نگهداری و تعمیرات می شود. تنها راه چاره این است که شرکت‌ها و مدیران مفهوم افزایش استقلال در نگهداشت ناب را بپذیرند.
برای این که به هدف استقلال نیرو‌های نگهداشت برسید به تیمی از تکنسین‌های تعمیرات نیاز دارید که کاملاً متبحر و آموزش‌دیده باشند و حدالامکان در چند زمینه مهات داشته باشند. علاوه بر آموزش‌های اولیه در استفاده از تجهیزات و ماشین آلات سنگین، شما همچنین باید به تیم‌های خود یاد دهید که در هنگام بروز مشکلات قاطعانه عمل کنند.
اپراتورها نیز نیاز به درک روشنی از وظایف و مسئولیت‌های تعیین شده خود در فرایند نگهداری و تعمیرات دارند. این شفافیت و فهم درست به ایجاد یک جریان کاری روان در نگهداری و تعمیرات مستقل کمک می‌کند، زیرا که همه از آنچه از آنها انتظار می‌رود آگاه هستند.
۵. رهبری تغییر و فرهنگ ناب
اجرای نگهداشت ناب اغلب به تغییر قابل توجهی در نحوه مدیریت سیستم‌ها نیاز دارد و به جای متمرکز ساختن قدرت، بر افزایش استقلال در سطوح پایین‌تر کار تمرکز می‌کند. این تمرکززدایی از قدرت اجرا و تصمیم‌گیری و افزایش استقلال در سطوح پایین نمی‌تواند بدون تغییر عمیق در نگرشی که در مورد رهبری وجود دارد اتفاق بیافتد.
در فرهنگ ناب شما به عنوان رهبر تغییرات، باید نقش‌ها و مسئولیت‌های مدیران و سرپرستان را تغییر دهید تا آنها به جای کنترل تیم‌های خود، نقش مثبت‌تر و سازنده‌تری در تشکیل و حمایت از تیم‌هایی مستقل و دارای اختیارات لازم را در سطوح پایین‌تر ایفا کنند.
این سیستم متکی بر ساختار سازمانی مسطح‌تر، با سلسله‌مراتب مدیریتی کمتر است و در آن تمرکز نه در لایه‌های بالا و میانی، بلکه بیشتر باید معطوف بر سطوح اجرایی کارها باشد. و این امر مستلزم آمادگی و برنامهریزی کافی است تا بهبود مستمر تحقق یابد.
۵ ابزار مدیریت ناب مورد استفادهٔ تولیدکنندگان
در نگهداری و تعمیرات ناب از چندین ابزار، فرایند و استراتژی مختلف استفاده میشود. برخی از این موارد برای نگهداشت ناب ضروری هستند، در حالی که برخی دیگر بیشتر نقش حمایتی دارند. رایج ترین ابزارهای مورد استفاده شامل موارد زیر است:
۱. فرایند یا نظام آراستگی ۵S
نقطهٔ مرکزی نگهداشت ناب و نگهداری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر (TPM) فرایند ۵S است. این فرایند برای استفادهٔ کارکنان معمولی سازمان طراحی شده است و مراحلی را نشان می‌دهد که هر کارگری باید آنها را برای پشتیبانی از فرایند‌های نگهداری و تعمیرات دنبال کند.
در نظام آراستگی ۵S هر S مخفف موارد زیر است:
- سازماندهی ـ سیری Seiri – تعیین این که کدام مواد را باید در دسترس داشته باشید و کدام را دور بریزید.
- نظم و ترتیب ـ سیتون Seiton – همه چیز را سازماندهی کنید تا زمان تلف شده را به حداقل برسانید.
- پاکیزه‌سازی ـ سیسو Seiso – تجهیزات، ابزارها و محل کار را تمیز نگه دارید.
- استانداردسازی ـ سیکتسو Seiketsu – برنامهریزی کنید که سه S اول چه زمانی و چگونه اجرا شوند.
- حفظ و نگهداری ـ شیتسوکه Shitsuke – انجام بررسی‌ها، حمایت از شیوه‌های جدید، و حفظ بلندمدت چهار S قبلی.
اجزای نظام آراستگی ۵S
۲. تصحیح اشتباه
تصحیح اشتباه در نگهداشت ناب، به برنامهریزی و اعمال روش‌هایی برای به حداقل رساندن اشتباهات اشاره دارد. تصحیح اشتباه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اطمینان از اینکه رویه‌های نت پیشگیرانه به خوبی تعریف شده باشند
- •ایجاد برنامه‌های کاری دقیق
- کدگذاری رنگی روغن‌ها و ملزمات نظافت
- برچسب زدن تمام تجهیزات
- ایجاد فرایند مدیریت تغییر جامع
هرچه برنامه‌ها، رویه‌ها و فرایند‌های شما با جزئیات و کاربرپسندتر باشد، احتمال هدر دادن منابع به دلیل خطای انسانی کمتر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: نظام آراستگی ۵S – راهنمای کامل (۵ گام، اهداف، مزایا و …)
۳. رویدادهای کایزن
رویدادهای کایزن پروژه‌های کوتاه‌مدتی مانند اجرای اصول ۵S هستند که توسط مدیریت و با هدف کمک به هبود تیم انجام می‌پذیرند. به طور معمول، این رویدادها بیش از یک هفته طول نمی‌کشند و توسط یک تسهیل‌گر هدایت می‌شوند.
نکته: مطمئن شوید که تسهیل‌گر شما در زمینه اصول نت ناب تجربه دارد. اگر از یک مشاور شخص ثالث برای اجرای رویدادهای کایزن استفاده می‌کنید، سابقه آنها را با مشتریان قبلی بررسی کنید.
هدف نهایی رویدادهای کایزن پشتیبانی از بهبود مستمر است. در حالی که هر رویداد ممکن است به عنوان یک رویداد تلقی شود، باید به طور منظم در مناطق مختلف شرکت شما برگزار شود. به این ترتیب، اعضای تیم شما با بهره مندی از بازخورد مداوم فرصت‌های متعددی برای تمرین اصول ۵S و سایر جنبه های نگهداری و تعمیرات ناب دریافت میکنند.
چرخه کایزن
۴. تحلیل وضعیت نگهداری و تعمیرات
تجزیه و تحلیل مستمر فرایند‌های نگهداری و تعمیرات برای اطمینان از ناب بودن آنها تا حد امکان امری کلیدی است. حوزه‌های تحلیل نگهداری و تعمیرات معمولاً شامل موارد زیر است:
- ارزیابی وظایف و اقدامات نت پیشگیرانه برای اطمینان از موثر بودن آنها
- انجام تحلیل علل ریشه ای (RCA) برای ردیابی منبع خرابی تجهیزات
- اجرای نت پیشگویانه (PdM) و نظارت بر وضعیت دارایی های کلیدی
- بررسی گردش‌کار‌ها و انطباق آنها با برنامه هنگام انجام وظایف PM
نحوه تنظیم گردش‌کار اصلی نگهداری و تعمیرات ناب
۱. انتخاب سیستمی برای مدیریت
بهترین گزینه این است که از کوچک شروع کنید و یک ناحیهٔ مشکل‌زا در بخش نگهداری و تعمیرات خود را انتخاب کنید، ناحیه‌ای که در آن با اتلاف‌هایی بیش از حد معمول و ناکارآمدی‌های پرهزینه روبرو هستید. ابتدا گردش‌کار نگهداری و تعمیرات ناب خود را در این ناحیهٔ مشکل‌زا امتحان کنید و از فلسفه کایزن برای بهبود و گسترش تدریجی آن به بخش‌های دیگر استفاده کنید.
۲. ایجاد تیم‌های نگهداشت
تیمی از اپراتورهای نت بسازید که با تجهیزات و داراییهای فیزیکی در ناحیه مشکل‌زایی که در مرحله قبل انتخاب کرده‌اید کار کنند. سعی کنید در صورت امکان، تکنسین‌های نگهداری و تعمیرات مجرب را به همراه اپراتورهای ماشین‌آلات وارد کار کنید. زیرا این موضوع باعث یادگیری و استقلال این اپراتورها شود تا بتوانند در آینده گلیم خود را از آب بیرون بکشند.
۳. تعیین یک رهبر
یک مدیر برای نگهداری و تعمیرات انتخاب کنید؛ فردی که قادر به برنامهریزی و زمانبندی تمام وظایف نگهداشت در سطح اجرایی باشد. این مدیر باید درک عمیقی از داراییها و تجهیزات داشته باشد و همچنین باید مهارت‌های نرم و سازمانی عالی و آموزش و تجربهٔ کافی در حیطهٔ نگهداری و تعمیرات کنش‌گرا (Proactive) را داشته باشد.
۴. تعیین برنامه‌های زمانی برای نگهداری و تعمیرات
هنگامی که تمام قطعات پازل چیده شده و همه سر جای خودشان قرار گرفتند، زمان آن فرا می‌رسد که که روی کارهای ضروری نگهداری و تعمیرات تمرکز کنید. برنامه‌ریزیِ زمانمند معمولا بر اساس مفهوم نت پیشگیرانه بنیان گذاشته میشود. از داده‌های نرم‌افزار CMMS خود و اطلاعات استخراج‌شده از حس‌گرهای نظارتی روی تجهیزات برای تصمیم‌گیری در مورد زمان‌های بهینه اجرای برنامه نت خود استفاده کنید.
۵. آزمودن رویه‌ها و گردش‌کار جدید
با استفاده از فنونی که در بخش قبل توضیح دادیم، باید بتوانید رویه‌های نگهداری و تعمیرات جدید و ناب‌تری را توسعه دهید و ایجاد کنید. تیمی که در مرحله دوم ایجاد کردید باید سعی کند تا جایی که ممکن است گردش‌کار جدید را دنبال کند. ایده این است که ببینید آیا تغییرات در عمل قابل اجرا هستند یا خیر، و آیا قبل از اینکه اصول ناب را برای سایر بخش‌های جریان تولید استانداردسازی کنید و گسترش دهید، می‌توان مواردی را بیشتر بهبود بخشید یا نه.
