فهرست مطالب
چک لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (چک لیست PM) چیست؟
چک لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه شامل مجموعه‌ای مکتوب از وظایف و کارهایی است که تکنسین‌ها را در خلال نت پیشگیرانه هدایت می‌کند.
با استاندارد‌سازی PMها در یک سیستم نرم‌افزاری نگهداری و تعمیرات تمام گام‌ها و اطلاعات داخلِ یک چک‌لیست را از غالب دستور‌العمل‌ها خارج کرده و در دستان تکنسین‌های ماهر قرار می‌دهد.
هدف از داشتن چک لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه دستیبابی به یک نتیجهٔ قابل اعتماد از تمام فعالیت‌های نگهداشتی است که باید بر روی هر تجهیز صورت بپذیرد؛ فارغ از این که کدام عضو از تیم نگهداشت آن را به انجام رسانده است.
چک لیست نگهداری و تعمیرات با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود که رایج‌ترین‌شان «لیست وظایف نت پیشگیرانه» یا «گروه وظایف» است. هم‌چنین دو نوع کلی از چک‌لیست‌ها که داریم: چک‌لیست‌های «رد – تایید» و «گام‌به‌گام» که در یادداشت دیگری به آن‌ها خواهیم پرداخت.
هدف از داشتن چک‌لیست نگهداری و تعمیرات
نمونه چک لیست نگهداری و تعمیرات
در تصویر زیر نمونه‌ای از یک چک لیست نگهداری و تعمیرات را می‌بینیم که مربوط به چک لیست PM بازرسی و تعویض اقلام سیستم چیلر است. با کلیک روی تصویر این چک لیست را دریافت کنید:
چک لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه سیستم چیلر (بازرسی و تعویض اقلام)
دانلود نمونه چک لیست نگهداری و تعمیرات
نمونه بعدی هم مربوط به نگهداشت سیستم گرمایش و تهیه مطبوع در فصل پاییز و زمستان است.
چک لیست PM پاییز و زمستانهٔ سیستم گرمایش و تهویه مطبوع
دانلود نمونه چک لیست نگهداری و تعمیرات
مزایای چک لیست نگهداری و تعمیرات
اعضای تیم نگهداشت شما احتمالاً به صورت کامل از ترتیبِ وظایف خود در برنامهٔ نت پیشگیرانه آگاهانه هستند اما با این وجود بهره‌مندی از چک‌لیستی از مجموعه کارهای موظف مزایای قابل اعتنایی را برای آن‌ها و کل عملیات نگهداشت به همراه خواهد داشت. برخی از این مزایا به شرح زیر هستند:
۱. استاندارد‌سازی خروجی‌ها و وظایف
چک لیست نگهداری و تعمیرات روشی استاندارد برای انجام کارها در طول فعالیت‌های نت ارائه می‌دهند که منجر به خروجی‌هایی قابل اتکا می‌شود. در چک‌لیست‌ها کارهای مبتنی بر حدسیات یا سوءبرداشت‌های مرسوم جایی ندارند و همین احتمال بروز خطا را کاهش می‌دهد. به عنوان مثال اگر نیاز به جایگزینی موتور در تجهیزی باشد یک چک‌لیست کارآمد از احتمال استفاده از قطعهٔ اشتباه جلوگیری می‌کند چون به صورت دقیق مشخص کرده که این موتور باید از چه نوعی باشد و چه مشخصه‌هایی داشته باشد.
قابلیت اطمینانی که چک‌لیست‌ها با خود به همراه دارند امکان برنامه‌ریزی بهتر را به وجود می‌آورد و با حفظ تداوم در روند‌های کاری، فارغ از تغییرات احتمالی در تیم نگهداشت، به شما در کم کردن اثرات جانبی جایگزینی قطعه کمک می‌کند. چک‌لیست‌های کارآمد هم‌چنین باعث اثرگذاری بهتر آموزش‌ها، بهبود در روند‌های ایمنی و جلوگیری از اتکای بیش از حد شما به یک فرد می‌شود.
۲. کارِ موثر‌تر و نیروهایی با حداکثر بهره‌وری
چک‌لیست‌های نت با برنامه انجام وظایف و کامل کردن فعالیت‌های نت را برای تکنیسین‌ها ساده و سریع‌تر می‌سازد. با کاهش زمان‌های توقف تجهیز تکنیسین‌ها این امکان را می‌یابند که بیشتر بر روی فعالیت‌هایی که مهارت بیشتری می‌طلبد وقت بگذارند و کارها را سریع‌تر پیش ببرند.
علاوه بر این‌ها با یک چک‌لیست دقیق برخی فعالیت‌های روتین را می‌شود به اعضای دیگر تیم تجهیز مانند اپراتور‌های ماشینآلات سپرد و به این صورت زمان بیشتری را برای تکنیسین‌ها آزاد کرد. به این ترتیب چک‌لیست‌ها عنصر جداناپذیری از ساختمانِ یک برنامهٔ عالی نگهداشت کاملاً بهره‌ور است.
۳. سهولتِ در عیب‌یابی و گزارش‌دهی
از آن‌جا كه چک‌لیست‌های نگهداری و تعمیراتِ پیشگیرانه باعث ایجاد ثبات می‌شود، می‌توان از آن‌ها به عنوان مبنایی برای سنجش فعالیت‌های نگهداری و تعمیرات استفاده کرد. مبنا قرار دادنِ چک‌لیست‌ها باعث می‌شود شما گزارش‌های خود را، خواه با نتیجهٔ مطلوب همراه شده باشد یا نباشد، با یقین و دقت بیشتر ارائه دهید. ضمناً وقتی همهٔ وظایف داخل یک چک‌لیست مرتباً به یک صورت انجام بپذیرد تعدادی از دلایل بروز مشکل نیز به مرور از بین می‌روند. با کاهش تعداد مشکلات احتمالی عیب‌یابی هم می‌تواند به کاری ساده‌تر بدل شود.
ماژول‌های نرم افزار نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب
هفت عنصر کلیدی یک چک‌لیست اثربخش نت پیشگیرانه
۱. بر ایمنی متمرکز باشد
چک‌لیست‌های نت پیگشیرانه باید با دستورالعملهای ایمنی شروع شود و با دستورالعملهای ایمنی پایان برسد؛ مانند دستورالعملهای تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مورد نیاز، دستورالعملهای قفل و ایمنی موسوم به lock-out / tag-out و رعایت اصول بهداشت محیطی.
۲. ترتیب انجام کارها درست باشد
در یک چک‌لیست نت پیشگیرانه کارها به همان ترتیبی که باید انجام شوند مرتب شده باشند.
۳. از چارچوب نت پیشگیرانه پیروی کند
یک چک‌لیست نت پیگشیرانه باید از این ترتیب کارها پیروی کند: ۱. ایمنی ۲. تمیزکاری ۳. تنظیم ۴. بازرسی ۵. ذخیره‌سازی مجدد ۶. تعویض ۷. بازسازی ۸. ایمنی
آناتومی یک چک لیست نگهداری و تعمیرات
۴. شامل جزئیات ضروری باشد
جزئیات لازم باید به اندازهٔ کافی در چک‌لیست‌های نت پیشگیرانه انعکاس پیدا کنند تا تکنیسین‌های جدید بتوانند با بررسی چک‌لیست به صورت واقعی بتوانند وظایف خود را انجام دهند. البته اگر چک‌لیست‌ها حاوی جزئیات بسیاری باشند این می‌تواند منجر به سردرگمی و دشوار شدن کار در زمانی که نیاز به اعمال تغییر است شود.
۵. شامل عکس و (یا) نمودار باشد
وجود عناصر کمکی بصری از دستورالعملهای مختلف در یک چک‌لیست نت پیشگیرانه انجام وظایف را ساده‌تر می‌سازد و هر ابهامی را می‌تواند رفع کند.
۶. تا جای ممکن مختصر باشد
در هر چک‌لیست جلوی هر وظیفه‌ای باید یک اقدام و هدف روشن تعریف شده باشد تا تضمینی برای حصول حداکثر بهره‌وری باشد.
۷. زمان کلی صرف شده برای همهٔ اقدامات داخل چک لیست یا زمان مورد نیاز برای هر وظیفه درج شود
مطمئن شوید که زمان کافی برای هر یک از وظایف اختصاص داده‌اید تا تکنیسین‌های خود را به عجله نیاندازید.
پیش‌بررسی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
قبل از شروع، به این چک لیست پیش‌بررسی نگهداری و تعمیرات پیشیرانه نگاهی بیندازید که حاوی برخی از اطلاعات اساسی است که باید در هر طرح نت پیشگیرانه نقش اساسی داشته باشد:
- وضعیت فعلی تاسیسات و موجودی خود را ارزیابی کنید: معیارهایی را بر اساس عملکرد فعلی برای کارایی، کیفیت، زمان به کارگیری، نگهداشت و موارد دیگر تنظیم کنید و مطمئن شوید که تمام جنبه‌های تاسیسات خود را که تحت نت پیشگیرانه قرار دارند را به روشنی درک کرده باشید.
- محل ذخیره اسناد را دقیق مشخص کنید: زیرا برای ماشین آلات و تجهیزات، بسیاری از PMها را می‌توان مطابق با توصیه‌ها و مشخصات سازنده انجام داد.
- مستندات مخصوص خود را ایجاد کنید: چک لیست‌های نگهداری و تعمیرات ماشین‌الات و تجهیزات یک شروع خوب و مرجعی سریع برای انجام کارها است، اما مطمئن شوید که برنامه و فرایند‌های نت پیشگیرانه خود را به طور جامع در مکانی مستند کنید که همه کارکنان بتوانند به راحتی به آن‌ها دسترسی داشته باشند و آن‌ها را بررسی کنند.
با تکمیل این مراحل اولیه، آماده شروع ساختن یک چک لیست نگهداشت پیشگیرانه هستید. با خیال راحت از راهنمای چک لیست زیر به عنوان نقطه شروع استفاده کنید.
راهنمای چک‌لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه برای ماشین آلات
- اطمینان حاصل کنید که ماشینآلات، قبل و بعد از هر شیفت کاری، عاری از ضایعات و پسماند‌ها است.
- سطوح دستگاه را از روان‌کننده‌ها، کثیفی و سایر ضایعات هر روز پاک کنید.
- ابزارهای فرسوده یا آسیب‌دیده را بررسی و تعویض کنید.
- به طور مرتب تمام سطوح مایع ماشین آلات و فیلترهای هوا را بررسی کرده و در صورت نیاز تعویض کنید.
- ماشینآلات را به طور منظم کالیبره کنید.
- فیلترها را طبق توصیه سازنده تعویض کنید تا عملکرد بهینه حفظ شود و از انسداد جلوگیری شود.
- تراز اجزاء مانند قرقره‌ها، چرخ دنده‌ها و شفت‌ها را بررسی و تنظیم کنید تا از سایش بیش از حد، لرزش و خرابی زودرس جلوگیری شود.
راهنمای چک‌لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات جابجایی مواد
- به طور منظم تسمه‌ها را از نظر آسیب بررسی کنید.
- کالیبراسیون و برنامه‌ریزی برای ماشین‌های دروازه‌ای را مرور کنید. این بررسی‌ها اغلب فرصت خوبی برای شناسایی ناکارآمدی‌ها است.
- تسمه‌ها و سایر تجهیزاتی که در تماس مستقیم با مواد و موجودی‌ها هستند را حداقل یک بار در روز تمیز کنید.
- موتورها و سایر منابع برقی را حداقل دو بار در سال بررسی کنید.
- اتصالات برق، کابل‌ها و سیم‌ها را از نظر هرگونه نشانه ای از آسیب یا شل شدن اتصالات بررسی کنید.
- ویژگی‌های ایمنی مانند دکمه‌های توقف اضطراری و چراغ‌های هشدار را آزمایش کنید.
راهنمای چک‌لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه برای زیرساخت تاسیسات
- از وجود فضای کافی بین ماشینآلات اطمینان حاصل کنید.
- اطمینان حاصل کنید که مناطق ایمنی و احتیاط به اندازه کافی و به درستی علامت گذاری شده باشند.
- راهروها و سایر وسایل ورود و خروج را از زباله و هر ماده دیگر دور نگه دارید.
- مطمئن شوید که سیم‌ها به درستی ایمن شده‌اند و خطری ندارند.
- نرده‌های راه پله‌ها و راهروها را به طور منظم بررسی کنید.
- عناصر سازه‌ای را حداقل یک بار در سال بررسی کنید زیرا آسیب‌های سازه‌ای می‌تواند به سرمایه‌ها و موجودی شما آسیب بیشتری وارد کند و تلفات را به صورت تصاعدی افزایش دهند.
- سیستم‌های ساختمانی (برق، لوله کشی، شبکه) را حداقل سالی یکبار به طور جامع بررسی و تعمیر کنید.
- دیتکتور‌های دود و آتش را دو بار در سال بررسی کنید و با مقررات بالادستی انطباق دهید.
- زمین‌های خارجی، از جمله تأسیسات پارکینگ، را به منظور شناسایی خطرات احتمالی ارزیابی کنید.
- سقف تاسیسات خود را حداقل سالی یکبار بررسی کنید.
- نگهداری و تعمیرات روشنایی‌ها مانند تعویض لامپ‌ها، تمیز کردن وسایل و تعویض بالاست‌های معیوب و غیره را انجام دهید.
- نگهداری و تعمیرات سیستم‌های تهویه مانند تمیز کردن یا تعویض منظم فیلترهای هوا و بازرسی و تمیز کردن کانال‌ها، کویل‌ها و فن‌ها و غیره را انجام دهید.
راهنمای چک‌لیست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه برای شبکه و سیستم‌های داده
توجه: همانطور که سیستم‌های یکارچه به طور فزاینده‌ای در حال رایج شدن در صنایع مختلف هستند، به همان اندازه توجه به «سلامتی و بهداشت داده‌ها» نیز برای تاسیسات صنعتی مهم است.
- شیوه‌های امنیتی شبکه خود را مرور کنید.
- به طور منظم فوری‌ترین تهدیدات برای امنیت شبکه خود را بررسی و شناسایی کنید (به عنوان مثال، آیا اخیراً دچار نقص داده شده است؟).
- اطمینان حاصل کنید که کارمندان از اقدامات ایمن مانند امنیت رمز عبور و ایمیل خوب (اجتناب از کلیک بر روی پیام‌های حاوی لینک‌های فیشینگ و غیره) پیروی می‌کنند.
- رمز عبور Wi-Fi و دیگر شبکه‌ها را حداقل دو بار در سال تغییر دهید.
- همزاد‌ها یا دوقلو‌های دیجیتال / نسخه شتیبان ایجاد کنید.
- نرم‌افزار‌ها و سیستم عامل را به طور منظم به‌روز کنید.
- امنیت فیزیکی را افزایش دهید.
- به طور منظم سلامت سخت‌افزار مورد استفاده در شبکه خود مانند روترها، سوئیچ‌ها و سرورها را بررسی کنید. به دنبال هرگونه نشانه آسیب فیزیکی، گرمای بیش از حد یا رفتار غیرعادی باشید که ممکن است نشان دهنده خرابی بالقوه سخت افزار باشد.
